WBC w morfologii wskazuje ilość białych krwinek, czyli leukocytów w organizmie człowieka. Warto tutaj wiedzieć, że norma w przypadku dzieci i dorosłych jest zdecydowanie inna, zarówno WBC niskie jak i WBC wysokie wymaga dalszej diagnostyki, gdyż powody mogą być bardzo poważne i wskazywać na ciężkie choroby.
WBC morfologia – co to jest?
Morfologia jest badaniem, które powinno być wykonywane profilaktycznie. Jak wiadomo podczas tego badania określa się liczbę czerwonych krwinek, czyli erytrocytów, krwinek białych czyli leukocytów, a także płytek krwi czyli trombocytów. Jednak badanie krwi WBC jest badaniem dokładniejszym i pozwala bardzo szczegółowo określić liczbę krwinek białych w objętości krwi, przy czym badanie krwi WBC obejmuje wszystkie rodzaje leukocytów. Wyróżniamy tutaj granulocyty obojętnochłonne, czyli neutrofile, zasadochłonne, czyli bazofile, a także kwasochłonne, czyli eozynofile, a także monocyty i limfocyty. Warto wiedzieć, że krwinki białe czyli WBC – stąd nazwa badania – są elementem układu odpornościowego, który odpowiada za ochronę organizmu i stanowi niejako tarcze ochronną przez chorobami, zatem gdy poziom krwinek białych odbiega od normy może to oznaczać, że w organizmie panuje stan zapalny, który może być wywołany przez różne schorzenia. Część krwinek białych znajduje się w śledzionie, w szpiku kostnych, a także węzłach chłonnych, co oznacza, że mogą one przenikać do krwioobiegu, a także przemieszczać się do miejsc, gdzie zlokalizowany jest stan zapalny.
Kiedy należy wykonać badanie WBC?
Samą morfologię należy wykonywać raz do roku i wyniki mogą pokazać lekarzowi jaki jest stan zdrowia pacjenta, a także wskazać czy konieczne jest wykonanie dokładniejszych badań w przypadku nieprawidłowości w ilości białych krwinek, czyli morfologii WBC. Jednak są także przesłanki, które sprawiają, że konieczne jest wykonanie tego badania, szczególnie, gdy lekarz podejrzewa stan zapalny, albo zakażenie. Również w sytuacji, gdy występują objawy takie jak gorączka, bóle mięśniowe, bóle głowy, obrzęki, zaczerwienienia, a także gorączka, oznacza, że konieczna jest dalsza diagnostyka i wykonanie badania WBC. Warto jednak wiedzieć, że niektórzy lekarze zalecają profilaktyczne wykonanie tego badania raz do roku. Badanie należy wykonywać także u kobiet w ciąży.
Badanie krwi WBC – co należy wiedzieć?
Oznaczenie ilości WBC wymaga wykonania morfologii. To badanie przeprowadza się na czczo. Trzeba jednak pamiętać, że czas od ostatniego posiłku powinien wynosić około 12 godzin. Do tego badania konieczne jest pobranie próbki krwi żylnej. Najczęściej pobiera się ją z żyły ze zgięcia łokciowego. Na sam wynik badania nie trzeba długo czekać. Przeważnie wyniki dostępne są już następnego dnia. Warto wiedzieć, że również cena jest tutaj relatywnie niska i wynosi około 12 zł.
Normy krwinek białych u dzieci i dorosłych
Prawidłowe normy w badaniu WBC są różne zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, przy czym trzeba wiedzieć, że różnią się także w poszczególnych grupach wiekowych. Dla noworodków jest to 9, 1–34 × 10⁹/l,, z kolei dla dzieci od 1 do 23 miesiące to 6–14 × 10⁹/l, dla dzieci wieku od 2 do 9 lat: 4–12 × 10⁹/l, a dla dzieci i nastolatków w wieku od 10 do17 lat: 4–10, 5 × 10⁹/l. U dorosłych ten wskaźnik przedstawia się inaczej i wynosi 4–10, 5 × 10⁹/l.
Podczas interpretacji wyników WBC morfologii krwi lekarz zwraca również uwagę na wynik rozmazu krwi. Skład procentowy WBC u dorosłych (wraz z wartościami bezwzględnymi) przedstawia się następująco: neutrofile: 54–62% (3–5, 8 × 10⁹/l), eozynofile: 1–4% (0, 05–0, 32 × 10⁹/l), bazofile: 0–1% (0, 015–0, 05 × 10⁹/l), granulocyty pałeczkowate: 3–5% (0, 15–0, 4 × 10⁹/l), limfocyty: 20–45% (1, 5–3 × 10⁹/l), monocyty: 3–8% (0, 3–0, 8 × 10⁹/l). Odchylenia w jedną i w drugą stronę są znakiem, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego.
Co oznacza wysokie WBC?
Wyniki WBC powyżej normy 10, 5× 10⁹/l oznacza, że WBC jest podwyższone. Taki stan nazywa się leukocytozą. Przyczyn tego stanu rzeczy może być naprawdę sporo, jednak zazwyczaj ma to miejsce, gdy w organizmie toczy się ostry i przewlekły stan zapalny. Taki stan rzeczy może oznaczać też choroby nowotworowe, a także zapalenia bakteryjne, grzybiczne i pasożytnicze. WBC jest wysokie także gdy doszło do zatrucia chemicznego bądź też zatrucia lekami. Jeżeli dochodzi do krwotoku bądź też mocnych oparzeń WBC również jest wysokie, jednak jego przyczyną może być również przeprowadzony w niedawnym czasie zabieg operacyjny. Często bardzo wysokie WBC oznacza przewlekłą białaczkę szpikową bądź też ziarnicę złośliwą. Może mieć także miejsce w przypadku chłoniaków, przewlekłej białaczki limfatycznej, marskości wątroby. Jednak czasami wzrost poziomu WBC jest spotykany u osób, które uprawiają zbyt dużo sportu bądź też zbyt dużo pracują, a także palących papierosy i kobiet w ciąży.
Co oznacza niskie WBC?
Również zbyt niskie WBC może świadczyć o chorobie. Za niskie WBC w morfologii określa się mianem leukopenii. Ma to miejsce, gdy dochodzi do zaburzeń wytwarzania leukocytów w szpiku. Często niskie WBC mają osoby, które mają wrodzoną bądź nabytą aplazję szpiku. Również w przypadku uszkodzeń szpiku spowodowanych lekami czy promieniowaniem WBC jest zbyt niskie. WBC niskie może być także jeżeli dojdzie do przerzutów nowotworowych i rozsiania nowotworów w szpiku. Jednak nie zawsze musi oznaczać to bardzo ciężką chorobę. Czasami wskaźniki WBC są niskie z powodu przyjmowania leków takich jak przeciwgruźlicze, przeciwpadaczkowe i przeciwcukrzycowe. Również osoby będące po antybiotykoterapii mogą mieć zbyt niski wskaźnik białych krwinek. Innymi przyczynami niskiego WBC mogą być: niedobór żelaza, nocna napadowa hemoglobinuria, a także posocznica, niektóre choroby autoimmunologiczne, a także AIDS. Z kolei w przypadku dzieci przyczyna zazwyczaj leży w długim stanie zapalnym organizmu, który miał miejsce z powodu infekcji.
Rodzaj krwinek białych a choroba
W przypadku neutrofili czyli zwiększonej ilości granulocytów obojętnochłonnych przyczyną takiego stanu rzeczy mogą być nie tylko choroby nowotworowe, ale zawał serca. Również w przypadku zbyt dużego stresu organizm wysyła takie sygnały. Zdarza się to również po obfitych posiłkach. Zwiększenie eozynofilów może świadczyć o chorobach alergicznych, a także płonicy czy chorobie Addisona, czy zespole Churga i Staussa. Zwiększenie limfocytów we krwi może nie tylko oznaczać białaczkę, ale również kiłę, a także infekcję czy stany zapalne. Nie zawsze zwiększenie monocytów jest objawem choroby nowotworowej, gdyż bywa, że jest to spowodowane zakażeniami bakteryjnymi, które bardzo łatwo można wyleczyć za pomocą antybiotyków. Osoby leczone z powody nowotworów, które przyjmują chemioterapię mogą mieć WBC poniżej normy. Jest to efektem zażywania substancji cytotoksycznych. Z tego powodu pierwsza diagnoza nie musi okazać się tą ostateczną i konieczna jest szersza diagnostyka i dokładniejsze badania. Warto wykonywać WBC morfologię regularnie, aby mieć pod kontrolą swój stan zdrowia, gdyż szybka diagnoza może prowadzić do wdrożenia skutecznego leczenia, nawet przy bardzo ciężkich chorobach.