Zapalenie oskrzeli jest powszechnie występującą chorobą dróg oddechowych o podłożu najczęściej wirusowym. Diagnoza choroby polega zazwyczaj na wykluczeniu innych przyczyn choroby, czyli krztuśca, zapalenia płuc, kaszlowego wariantu astmy lub zmian nowotworowych. Pewna diagnoza czasem wymaga przeprowadzenia badań dodatkowych w postaci zdjęcia RTG klatki piersiowej, spirometrii oraz dokładnych badań podmiotowych. Czy rozpoznanie zapalenia oskrzeli oznacza, że zmagamy się z groźną chorobą?
Objawy i powikłania
Zapalenie oskrzeli całe szczęście w większości przypadków jest chorobą samoograniczającą się. Przy udziale sprawnego układu odpornościowego zapalenie oskrzeli mija do 3 tygodni od pojawienia się pierwszych objawów. Skutkami ostrej infekcji wirusowej, jaką jest najczęściej zapalenie oskrzeli, są miejscowe zmiany zapalne oraz wynikające z nich objawy ogólnoustrojowe. Zapalenie w miejscu infekcji wirusowej jest oznaką odpowiedzi odpornościowej organizmu. Zapalenie polega na przejściowej, zwiększonej syntezie biologicznych przekaźników działających na naczynia, zwiększając ich przepuszczalność dla krwi oraz działających chemotaktycznie (przyciągając) na komórki odpornościowe. Pośrednio wywołuje jednak skutki odczuwalne dla człowieka, a czasem zagrażające jego dobrostanowi. Zwiększony przesącz krwi do tkanek umożliwia sprawny transport nowych komórek odpornościowych, ale może wywołać obrzęk oskrzeli powodujących duszność. Oprócz nie zawsze odczuwanej duszności, powtarzającymi się u większości chorych objawami są ból, gorączka oraz osłabienie organizmu.
Zapalenie oskrzeli jest chorobą umiarkowanie groźną w przypadku chorych, u których naturalne systemy odpornościowe sprawnie potrafią poradzić sobie z wirusami. W przypadku zaburzeń układu odpornościowego wirusowa infekcja górnych dróg oddechowych może doprowadzić do wtórnej, groźniejszej infekcji bakteryjnej lub zapalenia płuc. Przedłużający się stan zapalny oskrzeli może ponadto skutkować remodelingiem tkanek, co może prowadzić do wtórnych chorób obturacyjnych dróg oddechowych.
Porady w zapaleniu oskrzeli
Niezwykle istotne w przypadku zapalenia oskrzeli jest wzmacnianie organizmu i umożliwienie skutecznego działania układu odpornościowego. Cel ten może być osiągnięty poprzez:
- Unikanie fizycznego nadwyrężania się w trakcie trwania choroby.
- Unikanie ekspozycji na inne patogeny poprzez omijanie miejsc, gdzie potencjalnie może nastąpić wtórne zakażenie (przebywanie wśród chorych osób).
- Zdrowy sen i odpoczynek.
Łagodzenie objawów może być osiągnięte poprzez stosowanie odpowiednio dobranych leków. Leki mukolityczne, takie jak ambroksol, ułatwiają odkrztuszanie wydzieliny z dróg oddechowych. Leki przeciwzapalne pozwalają na zmniejszenie stanu zapalnego oraz zbicie gorączki. Należy pamiętać, że dla zapalenia oskrzeli gorączka powyżej 38°C jest rzadko spotykana. W przypadku trudności z oddychaniem stosuje się leki rozszerzające drogi oddechowe.
Zapalenie oskrzeli w przypadku prawidłowego postępowania zazwyczaj nie jest groźne, należy jednak pamiętać o niebagatelizowaniu objawów, a w przypadku zaniepokojenia swoim stanem zdrowia o możliwości skorzystania z pomocy lekarskiej.